Translate

Saturday, January 26, 2013

Ang Santo na Nagtatag ng Madaming Bayan sa Luzon

Alam niyo ba na isang santo ang nagtatag sa maraming bayan sa Luzon?

Si San Pedro Bautista ay isa sa dalawampu't anim na martir na Pransiskano sa sinaunang Japan na pinatay noong ika-5 ng Pebrero, 1597. Noong mga panahon na iyon, ipinagbabawal sa Japan ang Kristyanismo sapagkat naniniwala sila na ito ay banta sa kanilang bansa at mamamayan. Ang dalawampu't anim na martir, kabilang na si San Pedro Bautista, ay pinako sa krus at pinagsisibat. Ika-8 ng Hunyo, ang mga Banal na Martir ay kinanonisa ni Pope Pius IX.

Ngunit bago makarating sa Japan si San Pedro, siya ay isa nang tanyag na pari sa katedral sa Toledo, Spain at nagturo din ng Pilosopiya sa bayan ng Merida. Dumating siya sa Pilipinas taong 1584 at kabilang isa ika-apat na grupo ng mga misyonaryong Pransiskano. Dahil sa kanyang angkang galing at hilig sa musika, ang kanyang unang gampanin sa Pilipinas ay ang magturo ng musika at awitin sa bayan ng Namayan, ang dating pangalan ng Santa Ana, Manila. Noong 1586, siya ay naging kura paroko ng bayan ng Lumban, Laguna.

Kilala sa Pilipinas bilang Fray Pedro Bautista y Belasquez, siya ay iniluklok bilang Custos, o ang pinuno ng lahat ng misyonaryong Pransiskano sa Pilipinas. Ang lahat ng prayle na hawak niya ay nagsimulang mangaral mula sa mga lalawigan ng Bulacan hanggang sa lalawigan ng Sorsogon. At upang makapangaral ng Kristyanismo ng mas maayos, tinawag niya ang mga taong mga naninirahan sa mga gubat ng Morong. Dito niya sinimulan ang pagtatatag ng mga bayan, at nauna na nga niyang itinatag ang bayan ng Morong. Morong din ang dating tawag sa ngayo'y lalawigan ng Rizal.

Maliban sa bayan ng Morong, itinatag din niya ang mga sumusunod na bayan sa Luzon:
  • Mga bayan sa Camarines - ang dating pangalan ng Camarines Norte at Camarines Sur
    • Quipayo - ngayo'y Calabanga, Camarines Sur
    • Cagsawa - dating bayan, nawasak sanhi ng pagputok ng Bulkang Mayon noong ika-1 ng Pebrero, 1814. Ngayo'y matatagpuan sa Daraga, Albay.
    Litratong kuha noong 1928, ang nadurog na simbahan ng Cagsawa. Makikita rin sa larawang ito ang Bulkang Mayon.
    • Baao - ngayo'y Baao, Camarines Sur
    • Oas - ngayo'y Oas, Albay
    • Libmanan - ngayo'y Libmanan, Camarines Sur
    • Buhi - ngayo'y Buhi, Camarines Sur
  • Mga bayan sa Laguna
    • Tanay - ngayo'y Tanay, Rizal
    • Baras - ngayo'y Baras, Rizal
    • Longos - ngayo'y Kalayaan, Laguna
    • Paquil - ngayo'y Pakil, Laguna
  • Isang bayan sa Bulacan
    • Catanghalan - naging Polo, Bulacan at ngayo'y Lungsod ng Valenzuela
  • Isang bayan sa Maynila - dating lalawigan at ngayo'y lungsod at kabisera ng bansa.
    • San Francisco del Monte - isang bayan sa dating lalawigan ng Maynila at ngayo'y mas kilala bilang San Francisco del Monte, Lungsod ng Quezon.
Maliban sa mga bayan, isa din si San Pedro Bautista sa nagtatag sa mga sumusunod:
  • Mga simbahan at kumbento
    • Kumbento sa bayan ng Lumban, Laguna
    • Kumbento sa San Francisco del Monte, Manila
    • Simbahan ng Quiapo, Manila
    • Kumbento sa Meycauayan, Bulacan
    • Kumbento sa Calilaya, Tayabas, ngayo'y Unisan, Lalawigan ng Quezon.
  • Mga ospital
    •  Holy Waters Hospital sa lalawigan ng Laguna - ang pagkakatatag ng ospital na ito ay dahil sa pagkakadiskubre ni San Pedro sa maiinit na bukal ng bayan ng Mainit. Ang bayan ng Mainit ay kilala ngayon bilang Los Baños, Laguna. Natupok ng apoy ang ospital na ito noong 1727.
    • Holy Spirit Hospital sa lalawigan ng Cavite - itinatag para sa mga marino at sa mga trabahador ng pier. Isa ito sa mga winasak ng piratang Tsino na si Kuesing (o Koxinga) noong 1662.
  • Eskwelahan
    • Colegio de Santa Potenciana - ang unang eskwelahang pambabae ng Pilipinas noong 1591. Nang bumaba ang bilang ng mga estudyanteng nag-aaral dito, inilipat ang mga estudyante sa Colegio de Santa Isabel at tuluyang isinara ang eskwelahan. Ang gusali ng eskwelahan ay ang naging opisyal na palasyo ng gobernador heneral bago lumipat sa palasyo ng Malacañang.


Ang kapistahan ni San Pedro Bautista ay tuwing ika-6 ng Pebrero.

Saturday, January 12, 2013

Ang Parokya ng Quiapo at ang Itim na Nazareno

Alam niyo ba na ang banal na patron ng distrito ng Quiapo sa Lungsod ng Maynila ay si San Juan Bautista at hindi ang Hesus Nazareno?

Ang simbahan ng Quiapo ay halos kasingtanda na din ng distrito at binuo mula sa mga simpleng panangkap gaya ng mga kawayan at nipa. Mula noong ito ay kapilya pa lamang, ang parokya ng Quiapo ay inialay na at ipinangalan sa banal na San Juan Bautista. Isa sa mga nagtatag ng simbahan ng Quiapo ay si San Pedro Bautista, isang misyonaryong Pransiskano at isa sa dalawampu't anim na martir at pinatay sa sinaunang bansang Japan.

Ang simbahan ng Quiapo ay madalas na dinadagsa ng mga deboto tuwing Pista ng Nazareno buwan ng Enero at tuwing araw ng Biyernes para sa mga namamanata. 

Sa kabilang dako ng mundo, isang galyon mula sa Acapulco, Mexico, ang naglayag papunta sa Maynila dala ang dalawang imahe ng Hesus Nazareno. Sa simula, maputi ang balat ng mga imahe ng Nazareno na inukit ng hindi pa nakikilalang Mehikanong iskultor. Sa haba ng biyahe, sinasabing nasunugan ang barko habang nasa kalagitnaan ng karagatan. Pinaniniwalaan na milagrosong nailigtas ang galyon, ang mga taong sakay nito at ang mga imahe na umitim dahil sa sunog. Nakarating sa daungan ng Maynila ang galyon at dinala ng mga paring Rekoleto sa dalawang parokya ang dalawang Itim na Nazareno: ang parokya ni San Nicolas de Tolentino sa Bagumbayan, at ang parokya ni San Juan Bautista sa Quiapo. Nang nasira ang parokya sa Bagumbayan, ang Itim na Nazareno nito ay inilipat sa Intramuros.

Ilang beses na din nasira ang simbahan ng Quiapo. Noong 1639, ito ay nasunog ngunit binuo muli at pinatatag. Isang malakas na lindol naman ang nakawasak dito noong 1863. Binuo muli ang simbahan ng Quiapo noong 1899. Noong ika-30 ng Nobyembre, 1928, nasunog muli ang simbahan ng Quiapo ngunit ipinaayos ni Juan Nakpil, isang arkitekto.

Noong 1650, pinasinayaan ni Pope Innocent X ang veneration ng Itim na Nazareno bilang isa sa mga sacramental ng Simbahang Katolika. Ang sacramental ay isang bagay na itinuturing na banal ng mga Katoliko upang makapagbigay respeto sa mga sakramento at mapatatag pa ang pananampalataya. Ang ilan sa mga halimbawa nito ay ang rosaryo, krus at ang Holy Water.

Pope Innocent X, dibuho ni Diego Velasquez


Binigyan din ni Pope Innocent X ng pahintulot ang Cofradia de Nuestro Santo Jesus Nazareno, isang grupo ng mga relihiyosong Pilipino at deboto ng Itim na Nazareno. Ito ang mga panahon na ipinagbabawal pa na maging pari ang mga Pilipino ngunit pinapayagan namang bumuo ng cofradia o confraternity.

Noong 1880, binigyan ni Pope Pius VII ang imahe ng kanyang basbas, ang apostolic blessing, kung saan sinasabi na ang sumampalataya sa Panginoon sa pamamagitan ng Itim na Nazareno ay magkakaroon ng plenary indulgence, kung saan ang mga parusa para sa mga venial sins ay mawawala.

Ikalawang Digmaang Pandaigdigan, 1945, binomba ng mga Hapones ang Maynila. Sa kasamaang palad, nasira ang imahe ng Itim na Nazareno na nasa Intramuros. Ngunit milagrosong nakaligtas ang imahe na nasa simbahan ng Quiapo. Sa ilang beses na nasira at binuong muli ang simbahan ng Quiapo, hindi nasira ang imahe ng Itim na Nazareno dito, dahilan upang lalong sumikat ito sa mga deboto at pinaniniwalaang milagroso.

Taong 1984, pinalaki ang simbahan ng Quiapo upang mapagsilbihan ng mas maayos ang milyon-milyong deboto ng Itim na Nazareno. Noong 1988, pinangunahan ni Jaime Cardinal Sin ang pagbabasbas sa simbahan ng Quiapo, ang parokya ni San Juan Bautista, bilang isang minor basilica. Ngayon ito ay tinatawag na Minor Basilica of the Black Nazarene, ngunit kinikilala pa din ito bilang St. John the Baptist Parish.